Gedoogbeslissing gemeentelijke opvang Oekraïnse vluchtelingen

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Achtkarspelen heeft besloten:

  1. Een tijdelijke opvang voor Oekraïense vluchtelingen op het perceel Optwizel 55 te Twijzel onder voorwaarden te gedogen.
  2. Deze gedoogbeschikking ter informatie te doen toekomen aan de gemeenteraad.
  3. Deze gedoogbeschikking elektronisch bekend te maken in het gemeenteblad, op overheid.nl en in het huis-aan-huisblad ‘De Feanster’.
  4. Plaatselijk belang Twijzel rechtstreeks te informeren door de portefeuillehouder.
  5. De direct omwonenden schriftelijk te informeren.

Aanleiding

De opvang van 70 Oekraïense vluchtelingen bij de Fonteinkerk op het perceel De Achtkant 48 te Buitenpost moet worden beëindigd. De huidige huurovereenkomst met de Fonteinkerk loopt tot 23 oktober 2024, met de mogelijkheid tot verlenging tot uiterlijk 1 april 2025. Er zijn 5 vervangende locaties in beeld voor de vluchtelingen die hier verblijven. Op het perceel Optwizel 55 te Twijzel kunnen in totaal 18 vluchtelingen worden gehuisvest. Voor de realisatie van deze opvang is een omgevingsvergunning vereist, waarvoor een procedure moet worden doorlopen die enige tijd vergt. Daarom wordt bij dezen een gedoogbeslissing afgegeven om de tijdelijke huisvesting van vluchtelingen mogelijk te maken.

Planologisch kader

Voor het perceel Optwizel 55 te Twijzel geldt het bestemmingsplan ‘Buitengebied Achtkarspelen’, als tijdelijk deel van het omgevingsplan. Op deze locatie ligt volgens artikel 6.1 de bestemming Centrumdoeleinden. Op grond van artikel 6.1 onder a. zijn woningen mogelijk, al dan niet in combinatie met ruimte voor een aan-huis-verbonden beroep of bedrijf en/of verkoop van goederen via internet. Volgens de begripsbepaling (63) van het bestemmingsplan moet onder woning worden verstaan 'een complex van ruimten, uitsluitend bedoeld voor de huisvesting van één afzonderlijk huishouden'. Een tijdelijke opvangplek voor vluchtelingen past niet binnen deze bestemming.

Bevoegd gezag

Op grond van artikel 18.2 in samenhang met artikel 5.8 van de Omgevingswet en de bij Gemeentewet gestelde bevoegdheden zijn wij als college het bevoegd gezag ten aanzien van handhaving van planologische regels. Wij hebben de bevoegdheid om in bijzondere gevallen bepaalde overtredingen voor een bepaalde termijn en onder bepaalde voorwaarden te gedogen. Zo is het mogelijk om in overmachts- of noodsituaties overtredingen (tijdelijk) te gedogen.

Handhavingsplicht

Het is vaste jurisprudentie van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State dat het bevoegd gezag bij overtreding van wettelijke voorschriften, in dit geval het college, in beginsel verplicht is om handhavend op te treden. Deze beginselplicht is inmiddels gecodificeerd in artikel 18.1 onder c van de Omgevingswet. Onder bijzondere omstandigheden kan worden afgezien van handhaving en kan de strijdigheid met wet- en regelgeving tijdelijk worden gedoogd.

Gedogen is – kort samengevat – aanvaardbaar als:

  • het gedogen beperkt is in omvang en/of tijd
  • het gedogen expliciet bij beschikking gebeurt
  • duidelijke voorwaarden aan het gedogen worden gesteld
  • regelmatig wordt bezien of de situatie zodanig is dat gedogen nog gerechtvaardigd is en of aan de voorwaarden die aan het gedogen zijn gesteld wordt voldaan.

Gedogen moet beperkt blijven tot uitzonderingssituaties en mag als:

  • handhaving tot aperte onbillijkheden zou leiden, bijvoorbeeld bij overmachts- en overgangssituaties;
  • het doel van de regelgeving met de handhaving niet wordt bereikt, bijvoorbeeld in overmachts- en overgangssituaties en als een bedrijf niet over een vergunning beschikt maar wel voldoet aan de eisen die in een dergelijke vergunning zouden worden gesteld;
  • het doel van de regelgeving evident beter gediend is met gedogen, bijvoorbeeld een bedrijf dat tijdelijk een proef wil doen met een wellicht milieuvriendelijker product of productiewijze;
  • een ander, zwaarwegend belang gedogen rechtvaardigt, bijvoorbeeld als de ongewenste bij-effecten van handhaving dusdanig groot zijn dat ze niet opwegen tegen het feit dat de overtreding eigenlijk beëindigd moet worden.

Indien één of meer van bovenstaande situaties van toepassing is/zijn of bij andere situaties die vallen binnen de algemene criteria, kan worden besloten de situatie te gedogen.

Belangenafweging

De gemeente en het kerkbestuur zijn overeengekomen om een nieuwe huurovereenkomst te sluiten voor de periode van 24 oktober 2024 tot uiterlijk 1 april 2025. Vanwege deze tijdlijn is voor de realisatie van 70 alternatieve opvangplekken maximaal een maand of 9 de tijd, omdat het ook een aantal weken tijd in beslag neemt om de kerk in haar oorspronkelijke staat terug te brengen vanaf het moment dat er geen vluchtelingen meer in de kerk verblijven. Er is geen mogelijkheid de huurovereenkomst met de Fonteinkerk te verlengen na 31 maart 2025. De verplaatsing van vluchtelingen vanaf deze locatie vindt gefaseerd plaats. Om deze reden wordt de tijdelijke opvang van vluchtelingen op het perceel Optwizel 55, Twijzel vanaf 1 oktober 2024 in gebruik genomen.

Op humanitaire gronden en vanuit maatschappelijk oogpunt is het college bereid een bijdrage te leveren aan de noodopvang van vluchtelingen. Nu de tijdelijke opvang van vluchtelingen bij de Fonteinkerk spoedig zal worden beëindigd, is het college genoodzaakt om hiervoor andere geschikte locaties te zoeken.
Het college van Achtkarspelen acht het algemene belang in dit geval zwaarder dan het belang van handhaving van de relevante wet- en regelgeving. Wel hecht de gemeente Achtkarspelen zeer aan het belang van de inwoners van Twijzel bij de handhaving van een goed woon en leefklimaat. De nieuwe bewoners worden met zorg geselecteerd uit de bestaande opvanglocaties van onze gemeente. In geval van hinder, zorg of een signaal kan contact worden opgenomen met de projectleider Nieuwkomers, te bereiken via het algemene telefoonnummer van de gemeente: 140511. Of via het e-mailadres nieuwkomers@8ktd.nl.

Besluit

Hierbij besluit het college van burgemeester en wethouders van Achtkarspelen om voor het perceel plaatselijk bekend Optwizel 55 te Twijzel, kadastraal bekend als KTNOO, sectie E, nummer 590, onder voorwaarden een gedoogbeschikking af te geven.
Deze gedoogbeschikking ziet op het gebruik van de woning en het vrijstaand bijgebouw voor de tijdelijke kleinschalige opvang van Oekraïense vluchtelingen in de vorm van een noodopvang in strijd het ter plaatse geldende bestemmingsplan ‘Buitengebied Achtkarspelen’, als tijdelijk deel van het omgevingsplan.

Voorwaarden

  1. Deze gedoogbeschikking wordt afgegeven voor het gebruik van het  perceel Optwizel 55 te Twijzel voor de kleinschalige opvang van maximaal 12 vluchtelingen in de woning en maximaal 6 vluchtelingen in het vrijstaand bijgebouw.
  2. Deze gedoogbeschikking geldt voor de duur van 2 jaar. De gemeente sluit voor het gebruiken van het perceel inclusief bouwwerken een huurovereenkomst met de eigenaar, waarin de nadere voorwaarden zijn benoemd. Indien daarna de tijdelijke opvang nog langer noodzakelijk is kan deze worden verlengd.
  3. De bouwwerken moeten bij in gebruik name voldoen aan het gestelde in het Besluit bouwwerken leefomgeving, met name op het gebied van gezondheid, constructieve veiligheid, brandveiligheid en overige veiligheidsaspecten.
  4. Deze gedoogbeschikking vervalt, zodra de opvang van Oekraïense vluchtelingen niet meer noodzakelijk is.
  5. De gedoogbeschikking vervalt eveneens als blijkt dat het perceel en de bouwwerken worden gebruikt in strijd met de voorwaarden van deze gedoogbeschikking.

Inwerkingtreding besluit

Op basis van artikel 3:40 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) treedt een besluit niet in werking voordat het bekend is gemaakt. Vervolgens bepaalt artikel 3:41, lid 1, Awb dat de bekendmaking van besluiten die tot een of meer belanghebbenden zijn gericht, geschiedt door toezending of uitreiking aan hen, onder wie begrepen de aanvrager. In dit geval ligt er geen aanvraag van een partij om de opvang te gedogen zodat het gedoogbesluit ambtshalve wordt genomen. Dat betekent dat artikel 3:41, lid 2, Awb van toepassing is, inhoudende dat wanneer de bekendmaking van het besluit niet kan geschieden op de wijze als voorzien in lid 1, de bekendmaking plaatsvindt op andere geschikte wijze. Dat is in dit geval plaatsing van het gedoogbesluit in (in ieder geval) het Gemeenteblad, op overheid.nl en in het huis-aan-huisblad ‘De Feanster’. Deze gedoogbeslissing treedt per direct in werking op het moment van bekendmaking.

Bezwaarmogelijkheden

Deze gedoogbeslissing betreft geen besluit, zoals aangegeven in artikel 1:3 van de Algemene wet bestuursrecht. Dit betekent dat tegen deze gedoogbeslissing geen rechtsmiddelen kunnen worden aangewend. 
Het college van burgemeester en wethouders van Achtkarspelen,
De loco-gemeentesecretaris,                    De burgemeester,
H. Hoekstra                                                  Mr. O.F. Brouwer